Voorstelling van de ligging van Oud-Leeuwarden en naby gelegene dorpen, na het graven van de eerste stadsgracht, omstreeks den Jare 1400.
Eerste stadsgracht
Deze omheinde het voormalige terpdorp Nijehove of Oud-Leeuwarden en werd rond 1300 gegraven. Wanneer en of deze vroegste vorm van de stad Leeuwarden stadsrechten kreeg is helaas niet bekend. Op de kaart staan ook 2 dorpen vermeld: het voormalige terpdorp Oldehove en de buurtschap Hoek. In 1435 verenigden deze 2 dorpen zich met Nijehove tot één stad: Leeuwarden.
Wie is de baas?
De plattegrond toont veel aandacht voor de traditionele macht in de Middeleeuwen: adel en kerk. De belangrijkste machthebbers waren:
- Oldehove: Sint Vituskerk en de familie Burmania (Burmaniahuis)
- Nijehove: (Onze Lieve Vrouwe) Sint Mariakerk en de familie Minnema (Minnemahuis)
- Hoek: Sint Catharinakerk en de familie Cammingha (Camminghastins of Amelandhuis)
Daarnaast worden genoemd:
- Dominicaner klooster met Jacobijnerkerk
- Stinzen/kastelen/huizen van adellijke families: Papinga, Blankenburg, Keimpema, Rolkema, Auckema, Walta, Heenliama/Juwinga, Unia, Juwsma en Hania
Maar er is ook aandacht voor de opkomende macht van het stadje met haar burgers:
- Stadsgracht
- Stadspoorten: Onze Lieve Vrouwe of Oldehoofsterpoort, Sint Jacobs- of Wirdumerpoort, Hoeksterpoort en Jelgerapoort
- Markt
- Waag
De plattegrond is een illustratie uit het boek: W. Eekhoff, Geschiedkundige beschrijving van Leeuwarden, de hoofdstad van Friesland (Leeuwarden, 1846) - HCL Signatuur C 968
Deze bron is opgenomen in de Canon van Leeuwarden in het venster Leeuwarden wordt een stad. Ontdek de Canon van Leeuwarden voor meer informatie en historische bronnen.
