De periode 1780-1795 is de tijd van de patriotten. De ooit zo bloeiende Republiek is in verval en volgens de patriotten is de stadhouder de oorzaak. Daarom proberen ze in 1787 in de universiteitsstad Franeker een staatsgreep te plegen, maar de opstand mislukt. Op deze afbeelding van het Blokhuis in Leeuwarden worden twee mannen bestraft die aan de opstand deelnamen:
- Op het schavot voor het blokhuis zwaait de beul zijn zwaard over het hoofd van Cornelis van den Burg. Dit betekende dat hij voor twintig jaar uit Friesland werd verbannen. Van den Burg was burgemeester van Bolsward, toen die stad zich aansloot bij de patriottenopstand.
- Rechts hangt aan de galg een bord met de naam Johan/Jan van der Wijk. Hij was vaandrig in het 2de bataljon van het regiment van kolonel De Schepper in de compagnie van luitenant-kolonel Van Burmania. In september 1787 bevindt hij zich in het garnizoen te Harlingen. Maar 's nachts trekt hij naar Franeker om zich bij de patriottenopstand aan te sluiten. Hij wordt door de krijgsraad ontslagen en voor eeuwig verbannen. Ter afschrikking is aan de galg een bord met de straf opgehangen.
In 1795 proberen de patriotten het opnieuw. Omdat ze hulp uit Frankrijk krijgen, lukt het dan wel om de stadhouder te verjagen. Het bord dat aan de galg hangt wordt door de patriotten eraf gehaald. Ze nemen het mee naar het gebouw van de Fraterniteit op de Nieuwestad, waar ze het verbranden.
Deze bron is opgenomen in de Canon van Leeuwarden in het venster De patriotten. Ontdek de Canon van Leeuwarden voor meer informatie en historische bronnen.
